Spelmagazijn > Nederlands > Menu > Spelbeschrijvingen > Yspahan |
Spelbeschrijving
Titel: Yspahan Ontwerp: Sébastien Pauchon Tekeningen: Arnaud Demaegd Producent: Ystari Games / QWG Aantal spelers: 3 tot 4 spelers Leeftijd: vanaf 8 jaar Speelduur: 45 tot 60 minuten Taal: Duits |
Yspahan
Spelmateriaal: 1 spelbord, 1 dobbelsteenbord, 1 karavaanbord, 4 spelerborden, ongeveer 100 blokjes in 4 kleuren, 2 witte blokjes, 1 grootvizierpion, 1 startspelerpion, 25 houten kamelen, 25 gele schijfjes (goud), 9 witte dobbelstenen, 3 gele dobbelstenen, 18 kaarten. |
Geschreven door: Gerard Boom
een spelsituatie
Introductie: De grootvizier is
in de stad Yspahan aangekomen en de hele stad is in rep en roer.
Zijn aanwezigheid is de voorbode van de komst van de Sjah in eigen persoon en
dat betekent drie dingen te weten; handel, handel en handel.
Het spel start drie weken voor de komst van de Sjah. Elke spelbeurt is een
dag en om dit goed bij te kunnen houden is er een dagen- en weken-tabel op het
spelbord aangegeven.
Na het einde van elke week wordt de balans opgemaakt en wordt de omzet van die
week verwerkt op een scorespoor.
Voorbereiding:
Iedere speler start met een voorraad aan blokjes (goederen) en twee goud. Verder
heeft iedere speler een overzichtskaart van 6 speciale gebouwen die men kan
bouwen en die de speler vervolgens voordelen geven gedurende de rest van het
spel. Het bouwen wordt gefinancierd door middel van goud en/of kamelen.
het spelbord
Op het grote speelbord zien we 4 wijken afgebeeld met diverse bazaars, afwijkend van kleur en van verschillende grote. Elke wijk heeft een ander symbool te weten een zak, kist, ton of pot. De vier wijken worden gescheiden door een weg waarover de grootvizier zich kan bewegen.
Naast het eigenlijke speelbod liggen nog het dobbelsteenbord en het karavaanbord. De voorraad kamelen, goud en speelkaarten liggen binnen handbereik.
Een spelbeurt:
De spelbeurt bestaat uit het gooien van de dobbelstenen en het uitvoeren van de
daaraan gekoppelde acties gevolgd door het mogelijk bouwen van speciale
gebouwen. Het spelen van kaarten kan op elk gewenst moment in de eigen beurt.
het dobbelsteenbord
De startspeler mag een hand vol witte dobbelstenen gooien en deze vervolgens
op het dobbelsteenbord plaatsen. Hierbij gaan de laagst gegooide ogen op het
onderste vak, de hoogst gegooide ogen op het bovenste vak en worden de overige
ogen oplopend geplaatst vanaf onder naar boven op de nu nog lege vakken op het
dobbelsteen bord.
Hiermee zijn nu de acties voor deze speelbeurt bekend. Het aantal dobbelstenen
op een vak geeft aan hoeveel men van iets mag pakken of leveren. In grote lijnen
geeft het aan hoeveel goud of kamelen men uit de voorraad mag pakken of hoeveel
goederen men mag gebruiken om in een specifieke wijk aan bazaars te leveren.
De startspeler kan er zelfs voor kiezen om tegen betaling nog 1 of meer extra
(gele) dobbelstenen in dit gedeelte van de speelbeurt te gebruiken om zo de
uitkomst mogelijk in eigen voordeel te beïnvloeden. Hij is de enige die deze
gele dobbelstenen mag gebruiken. Na zijn beurt worden deze van het
dobbelsteenbord verwijderd.
Je mag één van je handkaarten afleggen om het gekozen aantal dobbelstenen met
één te verhogen. Handig als je er net eentje te kort komt.
Met de klok mee bepaalt een ieder nu zijn of haar actie door het pakken van
de dobbelstenen van het desbetreffende vak van het dobbelsteenbord.
Naast de specifieke acties in elk vak hebben alle vakken nog twee andere
mogelijke acties. Indien men de specifieke actie niet wil doen kan men er ook
voor kiezen om de grootvizier op het spelbord te bewegen of een actiekaart te
trekken.
de achterzijde en drie voorbeelden van kaarten
De grootvizier kan winkels bezoeken die grenzen aan de straat. In beginsel gaat het speelblokje van de speler waar de grootvizier stopt direct naar de karavaan en wordt daar op een kameel geladen. De speelblokjes die op de karavaan worden geplaatst leveren de speler punten op gedurende het spel. Als het slachtoffer een kameel uit zijn voorraad opoffert, dan mag hij een goed uit zijn voorraad aan de karavaan leveren en blijft de winkel bevoorraad.
het karavaanbord
Aan het einde van de beurt van de actieve speler kan een ieder er nog voor
kiezen om één of meerdere bijzondere huizen te bouwen gebruikmakend van goud en
kamelen. Dit zijn de huizen die een ieder op een eigen tableau voor zich heeft
liggen en die de speler naast permanente voordelen ook eenmalig punten op kunnen
leveren.
De beurt is nu voorbij en gaat door naar de volgende speler.
het spelerbord met de bijzondere gebouwen
Na de laatste dag van elke week volgt er een waarderingsmoment. Alle wijken
worden doorlopen en de spelers krijgen punten voor elke bazaar die zij volledig
van goederen hebben voorzien. Deels voorziene bazaars worden niet meegenomen. De
goederen worden na waardering van de bazaars gehaald.
Ook de karavaan wordt gewaardeerd waarbij het aantal stenen van een speler via
een mogelijke vermenigvuldigingsfactor ook worden omgezet in punten op het
scorespoor.
De weekwijzer wordt verplaatst en een nieuwe week breekt aan.
Op de laatste dag van de laatste week (beurt 21) gooit de startspeler voor die
beurt wederom alle dobbelstenen. De volgorde in deze beurt wordt echter bepaald
door score die op dat moment op het scorespoor te zien is. De speler die er het
slechtste voor staat mag nu als eerste een actie kiezen gevolgd door de volgende
op het scorespoor, enz.
Het einde:
Nadat alle acties zijn uitgevoerd volgt de eindwaardering. Het moge duidelijk
zijn dat de speler met de meeste punten het spel wint.
Waardering Gerard: Yspahan is een fraai vormgegeven spel met een, tot de verbeelding sprekend, thema. Het spel geeft de spelers veel keuze vrijheid wat zich vertaald in diverse mogelijke tactieken. Het gooien van dobbelstenen werkt de geluksfactor zeker in de hand doch door middel van een aantal originele elementen krijg je het gevoel dat je deze toch tot op zekere hoogte kunt beïnvloeden. Het spel speelt vlot en biedt voldoende variatie wat de herspeelbaarheid zeker ten goede komt. Met name aandacht voor het goed bijhouden van de dagenteller is wenselijk en een startspelerpion is onontbeerlijk daar bij herhaling hier even over moest worden nagedacht. Aan de andere kant een goed teken. We zijn dus behoorlijk in het spel opgegaan. Yspahan is zeker één van de betere spellen die mee terug is gekomen uit Essen. Prima.
In de eerste spellen die we gespeeld hebben, werd de grootvizier vrijwel niet verplaatst. Het was zonde om een actie daar aan op te offeren. Als je goederen van andere spelers uit een winkel verwijdert, dan loopt hij wellicht de punten van de complete bazaar mis, maar hij scoort toch punten via de karavaan. Per saldo tref je hem niet zo heel hard. Als je goederen van jezelf verwijdert, dan duurt het wel even voordat het echt punten op gaat leveren via de karavaan. Een beetje raar dus dat er een grootvizier in het spel zit, die vrijwel niet wordt gebruikt. Wellicht hebben we het nog niet vaak genoeg gespeeld en maken we nog niet goed genoeg gebruik van de grootvizier.
QWG editie
Het spel is inmiddels door QWG uitgebracht in de Master Print Serie. Aan het spel en het materiaal is niets gewijzigd. Alleen het uiterlijk van de doos heeft een metamorfose ondergaan.
De indeling van de doos is niet echt handig. Het karavaanbord en het dobbelsteenbord passen niet dwars in de doos en in de lengterichting passen ze niet naast elkaar. Ze zullen voortdurend schuiven in de doos. Het spelbord is ook kleiner dan de doos en ligt dus ook los.
Strategie: Bouw zo vroeg mogelijk de speciale gebouwen. Dan heb je het meeste profijt van de voordelen. Tevens kunnen de gebouwen flink punten gaan opleveren.
Links:
Spellink (in een nieuw venster) voor andere recensies over Yspahan.
Naar overzicht van spelbeschrijvingen
|
Met dank aan Gerard voor de beschrijving en de foto.